‘Dou nait zo lompend, domt is t stukkend!’ Een zin die inmiddels typisch Gronings is. Waar het Nederlands de uitgang -end, behalve bij incidentele naamwoorden, vooral kent bij het onvoltooid deelwoord (deze werkwoordsvorm beschrijft handelingen die nog bezig zijn: ‘lopend’, ‘fietsend’, ‘fluitend’), heeft het Gronings volop bijvoeglijke naamwoorden die uitgaan op -end, w aar hun Nederlandse vertalingen dit niet hebben. Althans, niet meer. Onder invloed van flexie, naamvallen die in het Nederlands niet meer gangbaar zijn, waren die uitgangen er eerder veelvuldiger. Het Nederlandse ‘nakend’ betekent dan bijvoorbeeld wel ‘aanstaand’, maar kent daarnaast ook nog steeds de betekenis ‘bloot’.
Sommige andere Groningse woorden hebben overigens eveneens een uitgang op -ent of -end waar hun huidige Nederlandse equivalent dat niet heeft, al zijn die nogal eens streekgebonden: ‘der zit niks gain levent ien’ (‘levent’, hier een zelfstandig naamwoord, ‘dizzent’ voor ‘deze’ (aanwijzend voornaamwoord), ‘verschaaident’ (‘verscheidene’, onbepaald voornaamwoord).

Onder meer dit verschijnsel duikt op in mijn onlangs verschenen Groningstalige column in Blad. Sinds de verschijning ervan heb ik de eer iedere editie een Groningse bijdrage te mogen leveren aan deze glossy over Noord-Groningen, uitgegeven en in beheer van Fred Reiffers. Voor deze rubriek kies ik de insteek van een beproefde manier om moderne vreemde talen (aan) te leren: de tekst in het Gronings, met uitleg in hyperlink of voetnoot bij bepaalde woorden en uitdrukkingen. Deze keer schreef ik over mijn oudtante Siets, die onlangs honderd jaar oud werd en lange tijd een fervent fietser was.

Blad zie ik telkens vaker opduiken in de schappen van boekwinkels en supermarkten, maar ook op tafel in praktijken en bij bedrijven zoals RTV Noord. In de huidige editie is een interview opgenomen met Arnold Veeman en de vorige keer kwam Wia Buze aan het woord. Kortom: de redactie van Blad draagt het Gronings een warm hart toe!